Top.Mail.Ru

Лӱмгечылан – театрын пӧлекше

лӱмгечылан

6 октябрь – марий сылнымутын классикше, марий калыкын кугешныме эргыже С.Г.Чавайнын шочмыжлан 135 ий.

Тиде кечым М.Шкетан лӱмеш Марий  драме театр С.Пектеевын шындыме «Мӱкш отар» спектакль дене палемда.  Каласыман, вич ий ончыч  тудак писательын «Элнет» романже почеш ямдылыме тыгаяк лӱман спектакльым сценыш луктын ыле. Тудын дене тенийсе у тургымымат почмо.

С.Г.Чавайнын икымше  Марий театрым шочыктымаште, тудым йол ӱмбаке шогалтымаште надырже каласен мошташ лийдымын кугу. Эн суаплыжлан тӱҥалтыш жапыште репертуарым  пойдарыме верч тыршымыжым шотлыман. 1921 ийыште тудын икымше пьесыже – «Автономий» — сценыш лектын.  Латвич ий жапыште чылаже лу утла пьесыже шындалтын.  «Илыше вӱд» да «Мӱкш отар» пьесыже почеш шындыме спектакльла дене марий артист-влак 1930 Москош, искусство всесоюзный олимпиадыш, миеныт да тушеч икымше степенян диплом дене пӧртылыныт.

Тушко миен коштмыж нерген артист Г.Пушкин С.Чавайнлан шканже теве кузе каласкален. «Ужыда ыле гын, тендан кок спектакльда – «Мӱкшотар» ден «Илыше вӱд» — кузе моторын эртен. Вет Яков Андреевич Эшпай лӱмын музыкым возен, оркестроватлен; Моско музыкант-влакым поген, партитурым ямдылен, шкак дирижироватлен. Пашана пеш сайын аклалте. Москошто тунемше, салтакыште служитлыше марий-влак моткоч шукын ончаш погынышт. Шочмо театрыштын тыгай кӱкшытыш шумыжлан йывыртен, рӱжге совым кырышт. Еврей театр мӱкшотарла гӱжлен шинчыш».

С.Г.Чавайным режиссер Н.Станиславский кӱкшын аклен, тыге палемден: «Чавайн марий калыкын илыш-йӱлажым, историйжым, фольклоржым нигӧ деч сайын пален. Калык мурым да шке кундемысе устный творчествын чыла моло жанржым Сергей Григорьевич шке пьесылаштыже путырак чаплын да мастарын кучылтын».

«Акпатыр»  драмыж нерген поснак ойырен каласыман.  Тиде келге произведений варажым  тыгаяк лӱман икымше марий оперым шочыкташ сай негыз лийын. Тидыже  республикыште опер да балет театрым почаш тӱҥалтышым ыштен.

«Мӱкш отар» спектакль таче – кандашымше постановко.  Режиссер В.Пектеев  тиде пьесе дене кокымшо гана пашам ыштен. Молан уэш тудын деке пӧртылмыжым тыге умылтара: «Тиде пеш виян произведений, образ-влак келге улыт. Тичмаш налмаште, пьесыште тарватыме йодыш-влак тачат мемнан илышыште улыт, сандене ончышылан тиде оҥай лийшаш».

Поделиться ссылкой:

Top
Афиша Контакты Телеграм