ойла М.Шкетан л?меш национальный драма театрын актёржо, Марий Элын сулло артистше Юрий Алексеев. У ий вашеш тудын дене мутнам уло кумылын вашталтена
Юрий Валерьевичын, ГИТИС-ым 1969-1973 ийлаште тунем лекше моло артистын семынак, театр илышыже тыглайжак огыл. Актёр р?д? марий театрыште «Морко сем» драмыште, «Ачийжат-авийжат» спектакльыште, «Савик» комедийыште, тыгак т?нямбал классика гыч «Лир кугыжа», «Вуянче ава ден шочшыжо-влак» да шуко моло спектакльыште т?? рольым чо?ен. Илыш шолын, усталык памаш йыргыктен да йыргыктен. Саманат вашталт толын. Самырык театр шочмеке, Ю.Алексеев 1991 ийыште тушко пашаш куснен ыле. Марий калыкын профессионал театрже кунар шукырак, тунар ме поянрак улына, тыгай шонымаш тудын ушыштыжо тунам т?? верым налын. Самырык театрыштат, ик жап Курчак театрыштат директор сомылым ворандарен. 1993 ийыште «кучем курыкыш» к?заш темлымеке, Марий Эл Республикын Госсекретарьжын, вара Марий Эл правительство вуйлатышын алмаштышыжын службыжын культура да искусство йодыш дене ка?ашъе?же лийын. Жап тыгак эрта. Сулен налме канышыш лекмекыже, Юрий Валерьевич угыч актёр пашаш уло кумылын п?ртыль?.
— Чиновник пашаште ыштенам гынат, театр деч кора?ын омыл. Рольымат модаш жапым муынам. А ынде жапем веле огыл, уло виемым пыштен, моштымашемым пуэн, рольым чо?аш чыла й?н уло, — каласыш л?мл? актёр. — Пеш кугу верым ойырем репетицийлан. Чылан палена: айдемылан «к?з? п?сышт?» кошташ й?сырак. Сайрак йолгорно, а эн чот сайже кугорно дене эрташ. Актёрынат усталык корныжо эн ончычак репетицийыште кумда?еш. Авторын, режиссёрын, сценыште рольым пырля модшо актёр-влакын т?шка пашашт сай лектышым пуа.
Ю.Алексеевлан «Кугезе муро» сем драма чонжылан чыла шотыштат лишыл. Эше самырык актёр улмыж годым ты спектакльыште Пекплатын рольжым чо?ен. А кызытсе т?? роль саманын ойыртемжым почын пуымо дене кылдалтын манме шуэш. Арсут — виян, поян, шыде айдеме. Тидын годымак тачысе зритель шоналта: а шке п?жв?дш? дене ты айдеме поен мо?
Юрий Валерьевич шкеже тыге манеш: «Мыланем режиссёрат (спектакльым Марий Элын сулло артистше Роман Алексеев шынден), пьесын авторжо, Марий Элын калык писательже Василий Гороховат ойленыт: «Ала спектакльыште ты образым изишак «пушкыдемдаш» к?леш, тудо тынар торжажак ынже лий». Но, вес шотшо дене, тыгай торжа е?-шамычат тачысе илышыште вашлиялтыт. Садлан мый рольыштемат тыгай образымак чо?аш тыршем.
«Кугезе муро» спектакль тений калыкын вучымо чон пайремжымак ушештарыш. Премьера годым театр зритель дене тич темын. Совым р?ж кырен вашлийын. Тынар шуко калыкым театрыште кызыт шагалже годым ужат. Ты спектакль тачат зрительым шуко чумыра.
Ю.Алексеевым тений «Поро пошкудо — пел кудо» спектакльыштат сценыште ужна.
Илыш пасу гоч вончымо гай огыл, маныт. Ю.В.Алексеевлан театр паша куаным кондыш гын, еш илышыже ойгеш вӱдылалте. Тений тудын йӧратыме пелашыже Раисия Михайловна Алексеева ты тӱня дене чеверласыш. 40 ий утла пырля илыме деч вара тыгай шерге айдемым йомдараш моткоч йӧсӧ.
Но Юрий Валерьевичлан Роман эргыже да тудын ешыже ?шанле э?ертыш улыт. Кок уныкаже кушкеш. Актёр шукерте огыл Ролан эргыжым армийыш ужатен. Тудымат вучыман, чонышто тидланат ?шан лийшаш. Роман эргыжын т?? режиссёр семын кушмыж нергенат кокытеланыде каласаш лиеш. Мо гынат, у 2012 ийыш актёр у илыш ?шан дене кусна.
— Юрий Валерьевич, марий калыклан У ий вашеш могай тыланымашда лиеш? — йодымат, актёр тыге вашештыш: «Мый тыланем эн ончычак кажне калыклан тыныс илышым. Т?нясе пуламыр мемнан элым ынже авалте. Кажне ешыште лийже ваш умылымаш, пиал».
Ме гын марий калыкын уста актёржылан эше шукырак т?? рольым тыланен кодына.
Ю.Григорьев.
М.Скобелевын фотожо.
«Марий Эл», 2011 ий, 31 декабрь