Чыла тӱрлӧ рольым мастарын модыт

М.Шкетан лӱмеш Марий драме театрын сценыштыже томаша веле: акаже шӱжаржым сола дене поктылеш, кок йолташ рвезе вургемыштым да лӱмыштым вашталтылыт, шоҥгыеҥ ден самырык ӱдырым тавалат… Тыгай томашаже «Торешвате» спектакльыште, ой, мыняр шуко. Ӧршаш уке, тиде тӱнямбал классик Уильям Шекспир да тудын ик эн оҥай «Укрощение строптивой» комедийже!

Сола дене поктылшо Катаринан образшым самырык актрисе Светлана Александрова моткоч сайын келыштара.  Тиде рольышто  «йӱштылеш», манаш лиеш. Тудын Кэтшым нигӧ да нимо кучен шогалтен, чарен ок керт, шонет.  Тӱжвач ончымаште,  шкенжым ала-кӧлан чот ӧпкелалтше  ӱдырла куча. А чынжым гын Катариналан  йырже улшо-влак коклаште  шыгыр, тудо весылан уждымо, но тудым оҥго семын ишыше сорлык гыч лекташ, утлаш тырша. Актрисе шкенжын героиньыжым сайын умыла да шижеш, тидыже чурийже, койышыж гыч раш коеш.  Ала-куштыжо пӱйым пурын шкенжым кучаш тырша, ала-куштыжо тидым ыштен ок керт да уло шижмашыже кышкалалт, йырваш торжалыкым шарен шыжа.

Но действий ончыко кайыме семын  тудын койышыжо вашталт толеш. Актрисе шке персонажше дене пырля мыняр-гынат лыплана. А мучашлан йӧршын ӧрыктара. Тудын пӧръеҥым шотлаш да аклаш кӱлмӧ нерген монологшо годым залыште шинчыше шуко еҥжын могыр коваштыже шергылтеш, эсогыл шинчавӱд толеш. Таче, самырык пӧръеҥ-влакым тар шикш дене ӱпшышо кундемлашке ужатыме годым, нине шомак-влак поснак шерге улыт.

Светлана шым ий театрыште модмо жапыште моткоч поян репертуарым поген шуктен.  Нунын коклаште марий, руш, тӱнямбал классике, кызытсе пьесе, жанр могырым ончалмаште комедий, драме, трагедий улыт. Режиссер-влак  шукыж годым тудлан тӱҥ рольым ӱшанат.  Тӱжвач ончымаште  ныжылге да лывырге кумылан  актрисе сценыште чолга, илышым йӧратыше, кӧргӧ виян ӱдырамаш образым чоҥа.

Теве кузе акла тудын пашажым театрын художественный вуйлатышыже В.А.Пектеев:

— Светлана ик спектакль гыч весыш моткочак вияҥын толеш. Кажне гана  рольыш келгын пура. Тудын кӧргыштыжӧ мо ышталтме капкылже, чурийвылышыже, шинчаже гоч коеш.  Пытартыш жапысе спектакль-влакым гына ончалаш гынат, тудын ойыртемалтше актрисе улмыжым раш ужаш лиеш. «Лумӱдырыштӧ», мутлан,  рольжо лирико-романтический, «Элнетыште» — келге драматический, «Тергышыште» фарс шотан, «Торешватыште» ӧрыктарыше комедийный паша.  Рольжо-влакым радамлен кает да коеш: тиде чынжымак  амплитудо. Чылаштыжат актрисе ӱшандарен, оҥайын да ончышын чонышкыжо шуктен модеш. Тиде актрисын кӱкшӧ профессионализмже, кӱчык жапыште  пеҥгыдын йол ӱмбаке шогалмыж нерген ойла.

С.Александрова «Театральный Йошкар-Ола» фестивальын Йыван Кырла лумеш премийжын  икмыняр гана лауреатше лийын. Ф.Шиллерын «Коварство и любовь» пьесыж почеш шындыме «Осал чоялык да йӧратымаш» спектакльышште Луизан рольжым чоҥымылан «кокымшо планан эн сай ӱдырамаш роль» номинацийыште палемдалтын. «Элнет» (С.Чавайн) спектакльыште Чачи ден Ветканын рольыштлан С.Александрова ден А.Ивановлан  «актер дуэт» номинацийыште жюрин лӱмын ыштыме призшым пуэныт. А тений Катаринын образшыан «зрительын симпатийже» логалын.

Иван Соловьев Шкетан театрыште таче ик эн шуко модшо актер.  Кугу сценылан шындыме кумда форматан чыла гаяк спектакльыште тудын рольжо уло. Тӱткырак ончышыжо тиде самырык актер Роман Алексеевын корныжым тошка манын шекланен дыр.  Роман Юрьевичын режиссер пашаш куснымекше,  тымарте  тудын модмо рольлашке кӱшыл театр училищым тунем пытарен толшо Иван Соловьевым пурташ тӱҥальыч.  Тиде нунын когыньыштынат герой-любовникын образшым модаш келшыше  тӱжвал сын-кун икгайлык, кӧргӧ чон поянлык  да сайын мурымышт денат кылдалтын. Тыге, мутлан, «Вий-ар – ме» рок-оперыште Харальдым, «Югорнышто» Салийым ынде лачшымак Ваня модеш. А нине спектакль-влак пеш кугу мастарлыкым да актерын тыршымашыжым йодыт.

Иван Соловьев моткочак  лывырге  капкылан, семым  шижын моштышо айдеме. Тидын дене  актер рольым ыштыме  годым  моштен пайдалана, — манеш  Василий Александрович Пектеев. – «Торешвате» спектакльыште гын тиде поснак сайын  палдырна.  Характерым тудо моткоч ӱшандарышын чоҥа.

Тиде  материал, чынжымак,  Иван Соловьевлан путырак чот келшыше, вет тудын шкенжын   персонажше дене икгайлык шуко. Люченцио тыматле койыш-шоктышан, тунемше, шуко палыше. Но умбакыжат  шинчымашым  пойдараш кумылан, тидланак Падуя кундемыш толын.  Но ик суртышто Бьянка лӱман ӱдырым ужын, иканаштак йӧратен шында. Тудын пелен лийшашлан чылажымат ышташ ямде. Да йӧнымат шонен муэш: ӱдырлан туныктышо лийын суртыш пура.  Тудын еҥ кӱшеш пояш але вес осал шоныш ушыштыжат уке, тудым йӧратымаш шижмаш виктара. Актер шке геройжым йӧратен да моторын ончыкта, ончышын кумылжым савыра. Да, мутат уке, ӱдырынымат.

Тиде спектакльыште модмыж дене И.Соловьев эше ик гана келге да оҥай классический материал дене пашам ыштен моштымыжым пеҥгыдемда.

Светлана Александрова ден Иван Соловьевын партнер лийын модмо спектакль-влакат улыт. Тыгай, мутлан,  «Элнет» (Чачи ден Сакар), «Бавай» (Оля ден Лёша), «Снегурочка» (Лумӱдыр ден Лель), «Илена-йӱлена» (Микай ден Илонка), «Ой, Мичу!.. Ох, Зина!..» (Мичу, Лена). Тыгай годым нуно икте-весым  умылен, шижын, ешарен модыт. Тидыжак шерге режиссерлан.

Иван Соловьев пытартыш ийлаште сценыш мурызо семын чӱчкыдын лектеш. Тудым ты шотыштат профессионал-влак радамыш пураш лиеш — тений И.Н.Ульянов лӱмеш Чуваш кугыжаныш университетын вокал искусство отделенийжым паша деч кӱрылтде тунемын пытарыш.

Шкетан театрын кӱшнӧ каласкален кайыме кок актержо илыш профессийым чын ойырен налыныт манын пеҥгыдын каласаш лиеш.  Шке пашам, сценым йӧратыме сомылышт дене нуно сай лектышыш шуын толыт. Нуно театрын эҥертышыже, ӱшанже улыт. Да Марий Эл Республикын  самырык-влаклан Олык Ипай лӱмеш премийжым чынжымак суленыт.

Светлана БЕЛКОВА.

«МАРИЙ ЭЛ» газет. №76. 2022 ий 14 шыжа.

Поделиться ссылкой:

Top