10 октябрьыште Марий тӱня ӱмбалне вучыдымын пуйто кӱдырчӧ кӱдыртыш – Василий Александрович Пектеевын ӱмыржӧ кӱрылтмӧ нерген увер шарлен кайыш. Тудо 72 ийыш тошкалын ыле.
Тиде лӱм изижге-кугужге чыла еҥлан палыме. Тудо уло ӱмыржым марий профессиональный театрым вияҥдышашлан пуэн. Морко район Уилем ялын эргыже 1971 ийыште Октябрьский кыдалаш школым тунемын пытарыме деч вара вигак М.Шкетан лӱмеш Музыкально-драматический театрыш тыглай пашаеҥлан – монтировщиклан – пура. Тидым театр илышым сайын пален налаш йӱлышӧ кумылжо ышташ тарата. Но содыки умбакыже тунемаш кӱлмым умыла да Марий педагогический институтысо руш филологий пӧлкаш пура. А кок ий гыч Марий театрын тунамсе тӱҥ режиссержо С.С. Кириллова тиде чолга да театрым йӧратыше рвезым Ленинградысе театр, музык да кинематографий институтын режиссер отделенийышкыже тунемаш каяш туларта.
Тыге 1980 ийыште М.Шкетан лӱмеш Марий театрыш самырык профессиональный режиссер толеш – Василий Пектеев. Ныл ий гыч Моссовет пелен РСФСР-ын калык артистше П.О. Хомский дене стажировкым эрта. 1987 ий гыч М.Шкетан лӱмеш Марий драматический театрын тӱҥ режиссержо, 1992 -2002 ийлаште тудын художественный вуйлатышыже лиеш. Тылеч вара эрыкан художник семын 16 ий годым Российысе тӱрлӧ театрлаште спектаклым шында, «Мосфильм» киностудийыште режиссерын ассистентшылан ышта, икмыняр рольым модеш.
2018 ий гыч В.А. Пектеев уэш М.Шкетан лӱмеш Марий национальный драме театрыш художественный вуйлатыше семын пӧртылеш. Пытартыш шым ий жапыште тудо ятыр серыпле спектакльым сценыш луктеш. Марий классике гыч тиде «Салика» ден «Элнет», «Югорно» ден «Мӱкш отар», руш классике гыч «Кунам кече пӧртылеш» (А.Островский, «Снегурочка»), «Тергыше» (Н.Гоголь, «Ревизор») улыт. А шукерте огыл тудо моткоч уста марий поэт Валентин Колумблан пӧлеклалтше «Колумб» драмым возыш да шкеак шындыш. Тиде пашалан тудо мотокоч шуко вийым пуэн. Чылажымат шке шӱм-чонжо вошт колтен, йӱлен манаш лиеш. Чаманен каласаш логалеш, тиде спектакль йӱксӧ мурыжо лие.
Шке жапыштыже В.А. Пектеев Финн-угор калык-влакын театрыштын «Майатул» фестивальыштым шочыктышо-влак радамыште лийын. Икымше тыгай фестивальыштак тудо Гран-прим сеҥен налын. Тылеч вара икана веле фестивальын тӱҥ призшым – статуэткым – тудлан кучыктат. Пытартыш гана тидым 2022 ийыште «Югорно» эпосшо дене сулен ыле. «Театральный Йошкар-Ола» фестивальыштат пеш шуко гана Йыван Кырла лӱмеш театр премийын лауреатше лиеш. Тудо тыгак Марий Эл Кугыжаныш премийын лауреатше, «Марий Эл искусствын сулло пашаеҥже» чап лӱман.
Василий Александрович Пектеевын усталык корныжо чынжымак моткоч поян да тӱвыргӧ лектышан. Тудо шкеж нерген чапле монографийым возен кертеш ыле. Ура чонан айдеме ӱмыржӧ мучко тунемын, эре уым кычалын. Чон кӧргӧ шижмашыжым ик жап сылнымут корнылашке луктын пышташ кумылаҥын, нуным «Омо» сборникыш чумырен луктын. Могай поян мутвундыжо – тидым почеламутшо-влакым лудат да пеш сайын умылет. Сылнымут корнылаж гоч авторын илыш да келге тӱняумылымашыже раш почылтеш. А могай чапле муро-влак шочыныт тудын мутшылан. «Канде ӱжара» мурыжо гына мом шога. Тыгак рушла да марла «Мӱкш тӱня марий» документальный повесть книгаже лектын.
В.А. Пектеев тале организатор лийын. Тудо шке йырже еҥ-влакым чумырен, ӱшандарен ойлен моштен. Тудым колыштыныт, почешыже каеныт. Марий мер толкын илышыште икымше Марий оньыжа семын кодеш.
Василий Александрович шканже ласкан илаш нигунам пуэн огыл. Пытартыш жапыште Марий тӱвыра да сымыктыш колледжыште шкенжын ойжо денак погымо актер группо дене пашам ыштен, У ий вашеш нунын дене йомак спектакльым сценыш лукташ ямдылалтын. Шуко сай шонымашыже ыле ончыкылыклан. Художественный вуйлатыше семын театрын лӱмжым Россий мучко чапландарышаш верч тыршен. Тидыже сай лектышым пуэн. Таче М.Шкетан лӱмеш Марий драме театр Казаньысе, Москвасе, Санкт-Петербургысо лӱмлӧ театр-влак сценылаште модеш.
2020 ийыште В.А. Пектеев «За заслуги перед Марий Эл» орденын медальже, 2025 ийыште «За труды в культуре и искусстве» орденын медальже дене палемдалтын.
Василий Александровичын лӱмжӧ М.Шкетан лӱмеш Марий драме театрын эртыме корно книгаштыже шӧртньӧ буква дене возалтеш. Тудын уке лиймыжым, мутат уке, уло марий тӱня шижаш тӱҥалеш. Тиде – калыкын йомдарымашыже. Виян да талантан ты айдеме ыштен кодымо пашаже, возен кодымо шомакше дене мемнан пелен ончыкыжат илаш тӱҥалеш.
Ме Тендам огына мондо, эре шарнен илаш тӱҥалына, Василий Александрович!