Илышыште — йöршын вес айдеме

Волжский районысо Куэрласола ялеш шочын-кушшо да варажым Шарачаште илыше ӱдыр, а кызыт М.Шкетан лӱмеш Марий кугыжаныш театрын артистше Светлана Филиппова изинекак артист шӱлышан кушкын. Коваже балалайкым шоктен, ӱдыр акаж дене пырля такмак-влакым мурен. Эсогыл ялысе кова-влакым мӧҥгышкышт поген, концертым ончыктеныт. Школышто тунеммыж годымат театр кружокыш уло кумылын коштын. Районыштат школ чапым арален, икымше верышкат лектын. Чолгалыкше дене ойыртемалтмыжлан кӧра районысо тӱвыра отдел И.Палантай лӱмеш культур да искусство колледжысе театр отделенийыш тунемаш пураш направленийым пуэн. Лач тудо ийын, 1995 ийыште, режиссер Василий Пектеев олыкмарий ден курыкмарий группылаш ӱдыр-рвезе-влакым чумырен.
— Студент жапыште театрыш коштмо. Кокымшо курсышто «Калевала» (тудым финн режиссер шынден) спектакльыште тӱшка сценыште модмо. Кумшо курсышто «Туларте мыйым, шеремет» спектакльыште мылам баскетболист ӱдырын рольжым кӱкшӧ капемлан кӧра пуэныт. Вараже «Полдалгыште» Иринам модынам, — театр сценыш лекташ тӱҥалмыжым шарналта Света. — Театр гыч ик актрисын кайымекыже, «Калевала» спектакльыште тудын модмо рольжым, Южӱдырым, мылам ӱшаненыт. Тудо чылт Юмынӱдыр гаяк. Тугак кӱшычын волымо. Тидланак, очыни, роль мылам пеш келшен. Вургемат пеш мотор ыле. Лӱмлӧ артист-влак дене пырля модаш лӱдмашан лийын, сандене изи чоныштем мо ышталтмым нигӧ каласен кертын огыл. Виктор Дмитриевич поро кумылан, чылт ача семын лийын. «Кузе илет, изи падыраш?” — вашлиймекыже эре тыге йодеш ыле.
Кӱшыл шинчымашым Светлана Санкт-Петербургысо театр академийыште налын. Йошкар дипломан лийын толмеке, театрыште «Оръеҥ мелна» (Глафира), «Вучо, — мане, — пӧртылам» (Соня), «Сӧсна поминка» (Йыван вате), «Шанель Тарля (Сарра Абрамовна), «Каче-влак» (Зоя) да моло спектакльлаште рольжо уло.
— Чаманен каласаш логалеш, «Ой, луй модеш» спектакль репертар гыч йомын. Тушто руш ӱдырамашын, Тамаран, (Кырлан ватыже) образшым чоҥенам. Тиде роль кызытат ушыштем. Виян спектакль ыле, — шарналта Света.
С.Филиппован чыла гаяк рольжо характерный улыт. Мутлан, А.Волковын «Оръеҥ мелна» пьесыж почеш шындыме спектакльыште Глафирамак налаш гын. Койшан, вуйым кӱшкӧ нӧлтен коштшо, яжар ӱдыр. Ынде 16 ий тудо — Глафира!
— Глафиран рольжо тӱҥ огыл гынат, шинчаш перна. Койыш-шоктыш дене веле огыл, чевер, «модный» вургемже дене. Тыгай рольым модаш оҥай, тыгайыште почылташ лиеш. Мутат уке, илышыште Глафиран койыш-шоктышыжо нигӧлан ок келше, но рольым шарнен кодыт. Вет кызытше калык комедийымак веле шуко ончаш коштеш. Сандене бенефисланат тиде спектакльым ойырен налынам, — палемда Светлана. — Школыштат кова-влакым модаш келша ыле. Теве, мутлан, колледжыш тунемаш пураш кӱлмӧ годымат «Кок сӱанат пеле» спектакль гыч ужашым модын ончыктенам. Тушто ковамат, пӧръеҥымат шкак модынам. Экзаменыште туныктышо Галина Николаевна Иванова-Ямаеван утен каен воштылмыжо кызытат шарналтеш.
Шукерте огыл театрын репертуарышкыже «Йӧратымаш ден кӧгӧрчен-влак» (В.Гуркин) спектакль ешаралте. Светлана Филипповалан тӱҥ рольым, Надям, ӱшаненыт.
— Тиде спектакль нерген мут лекмеке, кум актёрлан модаш куштылгыжак огыл, шоненам, вет калык кино дене таҥастараш тӱҥалеш. Кунам рольым мылам пуэныт… Ӧрынам, — манеш С.Филиппова. — А варажым героине да шкем дене (Надя) шуко икгайлыкым муынам.
Но илышыште Светлана йӧршын вес тӱрлӧ: йӧратыме пелаш, ава, поро кумылан, лыжган мутланыше айдеме. Ончыкылык пелашыж дене актрисе театрыште палыме лийын. Жапше годым ты полатыште каныме кас эртен. Света тушко йолташыже-влак дене пырля волен. Оласе качылан кужурак капан ӱдыр вик шинчашкыже пернен. Палыме лиймышт деч вара Сергей марий постановко-влакым ончаш театрыш коштын.
Юмылан тау, пелашем театрысе роль-влак шотышто ушкален монь нигунам каласен огыл. Умыла: театр сценыште мо ышталтеш – тиде мыйын пашам, — воштылеш актрисе.
Артист паша тугай: южгунам кастенат, йӱдымат мӧҥгӧ толын пураш логалеш. Сандене Светан йочаже-влакат шке семын илаш тунем шуктеныт. Пелашыже пашаште лийме годым эргыже шӱжаржым онча, малашат пышта. Сергейын ачажат ончаш полша.
Еш дене кеҥежым пӱртӱсышкӧ лекташ йӧратат. Актрисе шочмо Куэрласола ялыш кошташ, чодырасе емыж-саскам погаш кумылан. А пакчаштышт могай гына пеледыш кушкын ок шогал! «Ончен шинчат шарла», — маныт йолташ ӱдыржӧ-влак.
— Шочмо кундемын южшым оҥ тич поген шӱлалтымек, капкыл куштылеммыла чучеш, вий ешаралтеш, — ойла тудо.
Эр лупсышто чара кап дене чывылалтман манын ойлымым Света кужу жап ушыштыжо кучен, но кодшо кеҥежым тидым шкежак терген ончен.
— Палемда могай сай! Угыч шочметлак чучеш! Арам огыл кугурак-влак тыге ойлат: «Эр лупс дене кидым-шӱргым шӱялтен, пӱртӱс деч вийым йодман. Шукертсек шонен коштмо сомылат шукталт кертеш», — йомак тӱняш логалше йочала Света куанен ойла. — Прасковья ковам деч весыланат тунемынам: толшо еҥым, унам ӱстелтӧрыш шындыде колтыман огыл. Тудо ял мучко коштшо чыган вате-шамычымат пукшен-йӱктен колта ыле.
Театрыште Светлана 16 ий пашам ышта. «Ушем да чонем дене кӱын шуынам”, — манеш актрисе, санденак тудо бенефисым эртараш шонен пыштен. Эрла — тудын икымше бенефисше. Газетнам лудшо йолташ-влак, театрышке «Оръеҥ мелнам» тамлаш каяш ида мондо!
А.Байкова.
«Марий Эл» газет, 2016 ий 9 апрель 

(Фотом театрын архивше гыч налме.)

Поделиться ссылкой:

Top