Романов Михаил Гурьевич

 

Михаил Гурьевич Романов 1952 ий 11 январьыште Звенигово районысо Иркын ялыште шочын. Моло рвезе семынак Чакмарий  кыдалаш школым тунем пытарен. 
1969 ийыште  М. Шкетан лӱмеш кугыжаныш театр Москвашке артистлан тунемаш колташ ӱдыр-рвезе-влакым поген. Тиде уверым колмеке, Михаил шуко шонкален огыл: тудо шке вийжым терген ончаш лийын да икмыняр ӱдыр-рвезе дене пырля, конкурсым эртен,   А.В. Луначарский лӱмеш Театр искусство кугыжаныш институтышто, П.В. Леслин курсыштыжо тунемаш тӱҥалын.
1974 ийыште, ГИТИС-ым тунем пытарымек, М. Шкетан лӱмеш Марий кугыжаныш драме театрын ешышкыже ушнен да актерлан пашам ышташ тӱҥалын. 
— Икымше кечыла гычак Москваште Михаил Гурьевич шкенжым уста рвезе семын ончыктыш,- шарналта таче Марий Эл Республикын сулло артистше Юрий Алексеев. Нуно ГИТИС-ыште пырля тунемыныт, варажымат кужу жап пашам пырля ыштеныт.- Общеобразовательный манме предметла дене тудын шинчымаш моткоч кугу лийын, шуко лудын, шуко пален. Актер мастарлык шотыштат ойыртемалтын: кап-кылже дене веле огыл, йӱкшӧ тудын туге йоҥгыдын шоктен, эсогыл варажым, театрыште пашам ышташ тӱҥалмеке, Мишам Иван Семенович Матвеев дене таҥастарат ыле – сценыште ойлымыштым эн шеҥгел радамыште шинчыше-влакат раш колыныт (вет шылташ нимолан: южо артистын ойлымыжым кудымшо-шымше радамыште шинчыме годымат умылен шукташ ок лий). Константин Коршуновын «Корныеҥ» драмыж почеш шындыме спектакльыште Романовын Миклайже моткоч шкешотан – тиде образым Миша моткоч устан почын пуэн.  
«Шарналтеш Сергей Ивановын «Ольош» пьесыж почеш шындыме тыгаяк лӱман спектакльыште Михаил Гурьяновичын Ольошыжо,- ойла умбакыже Ю.Алексеев.- Пеҥгыдын, ӱшандарышын тиде образым почын пуэн. Мутат уке, коло вич ий жап театрыште пашам ыштымыж годым Романовлан шуко рольым модаш логалын – кажныжым тудо, манмыла, пӱжвӱд лекмешкак ямдылен. Пашам ыштен кертме, пашам ыштен моштымо куатше лийынак».  
— Пиалан улам такшым,- ойла М. Романов,- молан манаш гын мый моткоч палыме, лӱмлӧ еҥ-влак дене пашам ыштенам. Режиссер-влак Сарра Кириллова, Олег Иркабаев, Василий Пектеев, Николай Лузгинов, актер-влак Любовь Булычева, Майя Романова, Мария Сапожникова, Юрий Рязанцев, Геннадий Копцев да эше шуко моло сай шарнымашым гына коденыт. Сайын шарналтеш драматург Арсий Волков дене пашам ыштымат.
«Коло вич ий жапыште мыняр рольым ыштымем таче ынде омат шарне,- мутшым шуя Михаил Гурьевич.- Шуко ышталтын. Шарналтеш, мутлан, МАССР искусствын заслуженный деятельже Николай Арбанын «У муро» комедийже почеш ямдылыме спектакль. Тудым режиссер Иван Семенович Николаев шынден. Мыйже «У мурышто» Анатолий Тымбаршевым, комбайнерым, модынам.  Чотак пашам ышташ логале. Конешне, тиддеч ончычат роль-влак лийыныт, кажныжым, манмыла, шокшым кергалтен, кӱлынак ямдылаш пернен. Вет рольым айда-лийже ыштет гын, ончышо вигак шижеш. Тугеже театрыш спектакльым ончаш толшын кумылжым молан волташ?»
— Тидын шотышто Михаил Гурьевич дене тӱрыснек келшыман,- ойла Российын сулло артистше, Марий Элын калык артистше Олег Кузьминых.- Романов дене моткоч куштылго ыле репетицийыштат, вара спектакль годымат сценыште пашам ышташ. Мый тудын деч самырыкрак улам, театрыш пашам ышташ толмекем, шинчамлан тудын усталыкше, мастарлыкше вигак пернен. Тудын пеҥгыде, кугу кап-кылже сценылан келшыше, йӱкшӧ чаткатан, йоҥгыдын йоҥгалтын, каласен моштымыжо шижалтын. Шарнем Миклай Рыбаковын «Морко сем» драмыж почеш шындыме тыгаяк лӱман спектакльыште Михаил Гурьевичын Гауптманжым – моло дене таҥастарымаште, тудо кап кӱкшытшӧ, йоҥгалт лекше йӱкшӧ дене моло деч палынак ойыртемалтын. Фашистым модын гынат, геройжо отрицательный гынат, тудо шарнымашеш лакемалт кодын. «Оръеҥ мелнаште» Селифонжат моткоч оҥайын лектын. Константин Коршунов почеш «Пӱрыдымӧ пӱрымаш» спектакльыште Михаил Романов ачамым (мыйже – эргыжым) модын. Тыште кодшо курымысо 37-ше ийлаште раскулачиватлыме еш нерген ойлалтеш. Мылам ты спектакльыште тудын дене пашам ышташ моткоч куштылго ыле: рольжо денат туныктен ойлымыжо сай ой-каҥаш семын шоктен. Тидыже илышыштат шижалтын – тудо нигунамат самырык актерлан торжан ойлен огыл, эреак полшаш тыршен, моштымыжым, усталыкшым, манына, шылтен ашнен огыл, кумданак почын ончыкташ тыршен. Тидыжым, мутат уке, партнер-влак, поснак ме, самырык актер-шамыч, пеш сайын шижынна. Рольым ыштыме годым вет актер шкенжын сай качествыжым веле огыл, партнержынат сай койыш-шоктышыжым сценыш кусараш тырша. Илышыште Гурьяныч моткоч тыглайын, йолташ семын  шкенжым куча, шкенжым кугуэш огеш уж. Кугурак ийготан улмыжым палет гынат, мутланыме годым тидым тудо ончыкташ ок тӧчӧ. 
Кызыт тудо сулен налме канышыште. Ю. Алексеевын, О. Кузьминыхын ойлымышт почеш, тачысе кечын М. Романов театрыштак пашам ышта гын, кушкын толшо тукымлан тудо моткоч сай пример лиеш ыле. Самырык актер-влаклан шуко полшен кертеш ыле.

Поделиться ссылкой:

Top