Лу ий театрын сценыштыже… Тиде жапыште пеш шукыжак мом ыштен шукташ лиеш ыле? Ончет гын, ятырак ышташ лиеш улмаш. Тидым марий калыкын чапле актрисыже — Анастасия Андреевна Филиппова творчествыж дене раш ончыктен коден. Тудо марий театральный искусствышто ўжара шў-дыр гай волгалтын.
1927 ийыште лучко ияш Анастасия Андреевна музыкально-драматический искусствын марий студийышкыже тунемаш толын. А идалык гыч тудлан «Мўкш отар» пьесыштс ик тўҥ героинян — Клавийын рольжым модаш ўшанен пуэныт. Арам огыл: студийыште туныктышо Н. И. Календер самырык ўдырын усталыкшым вигак ужын. Мутат уке, эше тунам Анастасия Андреев¬на Филиппова творческий корныштыжо пеҥгыдын шоген огыл, туге гынат, волгыдо ончыкылыкшылан режиссерын ку-мылжым сымыстарен кертын. Первый туныктышыжын вуйлатыме почеш са¬мырык актриса Клавийын рольжым сайынак модын. Тулык ўдыр Клавийын «Шке ача деч ончен шоген кодмеш» мурыжым Анастасия Андреевна кугу ойго семын шуялтен огыл, а келге кӧргӧ шонышым тарватен мурен.
Шоҥго кочан полшымо дене тулык Клавий мӱкш отар гыч шылын куржеш, ӱдрамаш кидпашалан тунемме школыш логалеш, а вара, тунем лекмек, шке пиалже верч кучедал кертше у айдеме семын шочмо ялышкыже пӧртылеш. Тидым Анастасия Андреевна чын илыш дене чак кылден, уло кумылын модын ончыктен.
Тылеч вара Анастасия Андреевна Филиппова А. Остроескийын «Кӱдырчан йӱр» пьесыштыже адакат тӱҥ героинян — Катеринан рольжым вӱда. Тиде спектакльым 1934 ийыште уста режиссер-педагог Н.Д. Станиславский ямдылен да шынден. Тиде жаплан ынде Анастасия Андреевна Филиппова уш-акылым шындыше, кугу актриса марте кушкьш шуын, ятыр спектакльыште тӱҥ героиня-влакын образыштым шуко жаплан шарнаш чоҥен коден. Туге гынат, 1935 ийыште «Марий ком¬муна» газетеш печатлалтше ик статьяштыже актриса тыге возен: «Катеринан рольжым модаш мылам эн неле ыле. Вет руш кугу драматургын мом каласымыжым уло чон дене шижын, героинян пӱтынь кӧргӧ поянлыкшым почын пуаш кӱлын».
Катеринан образше Анастасия Андреевнан ончыклык творчествыжлан волгыдо, кумда корным почын. Умбакыже актрисан ӱнарже ӱдрамаш койыш-шоктышым чоҥаш эше чот пеҥгыдемын.
Мо-гынат, Анастасия Андреевна эртак драмысе героинян рольжым веле модын огыл. Режиссер-влак Н. Станис¬лавский ден А Маюк-Егоров артисткылан вес тӱрлӧ героинян рольжымат модаш пуэныт. Мутлан, «Салика» спектакльыште А. Филиппова Саликан ӱдыр йолташыже, чулым Маринан рольжым моткоч устан модын ончыктен. Тыште тудо, ӱдыр-влак коклаште, лыве семын чоҥештылын, мыскарам ыштен, чылаштым, тидын шотыштак спектакльым ончышо-влакымат, уло кумылын воштылтен. Маринам модшо актриса Анас¬тасия Андреевна сценыште ялысе рвезе калыкым модшо-влакын кумылыштым нӧлтен, нунын тӱшка модышыштым сылнештарен.
Икманаш, уста актриса сценыште ӱжара шӱдыр гай йолген, чыла рольым чаплын модын. А лу ий коклаште тудо шагал огыл образым шарнаш коден: «Окса тул» пьссыште — Кычырийым, «Акпатырыште» — Эвикам, «Платон Кречетыште» — архитектор Лидам, т. м.
Актрисын илышыжат оҥай. Тудо «Кугу сорта» йӱлам кучышо марий кресаньык ешеш шочын. Ачажым ялыште «Ош упшан Ондрий» маныныт. Ондрийын ӱдыржӧ шочмек, «Тяви» чимарий лӱмым пуэныт. Тынеш пуртымо да лӱмым возыктымо годым гына Анастасийыш савырнен. Изиж годымак тудо кугыеҥ-влакын «кугу сор¬та» йыр чумырген, шолып кумалмыштым ужын. Анастасия кумалмышт годым ача-аваштын шке «юмышт» ончылно кул семын кучымыштым шекланен эскерен. Тидыже Тяви-Анастасийлан вараже театрализованный пред¬ставлений семын чучын. Ала ача-аваштын тыгай койыш-шоктышыштак умбакыже Анастасийлан актриса корныш тошкалаш амал лийын?
Иктешлен эше ик гана каласена Анастасия Андреевна Филиппова марий театрыште волгыдо кышам коден. Тудын поян традицийже негызеш эҥертен, Марий театр искусство умбакыжат пеледаш тӱҥалеш.
М.Георгина.
«Ончыко». 1969 ий, 6 №.
{phocagallery view=category|categoryid=73|limitstart=0|limitcount=0}